1. Tổng quan về Tiêu chuẩn Organic
Tiêu chuẩn Organic là gì?
Tiêu chuẩn Organic là một hệ thống tiêu chuẩn quốc tế và quốc gia được thiết lập để đảm bảo sản phẩm nông nghiệp được sản xuất theo phương pháp hữu cơ, không sử dụng hóa chất tổng hợp, thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, sinh vật biến đổi gen (GMO) và các chất phụ gia độc hại.
Tiêu chuẩn Organic không chỉ tập trung vào chất lượng sản phẩm mà còn đảm bảo bảo vệ môi trường, sức khỏe người tiêu dùng và người lao động, đồng thời thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững.
Lịch sử hình thành Tiêu chuẩn Organic
- 1940s: Phong trào nông nghiệp hữu cơ bắt đầu tại châu Âu và Bắc Mỹ, tập trung vào việc sản xuất thực phẩm tự nhiên, không hóa chất.
- 1972: Tổ chức quốc tế IFOAM (International Federation of Organic Agriculture Movements) được thành lập, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển và phổ biến tiêu chuẩn hữu cơ trên toàn cầu.
- 1990s: Các quốc gia như Mỹ, EU, Nhật Bản bắt đầu ban hành các tiêu chuẩn hữu cơ quốc gia, như USDA Organic (Mỹ), EU Organic (Liên minh châu Âu), JAS Organic (Nhật Bản).
- Hiện nay: Tiêu chuẩn Organic đã trở thành một tiêu chuẩn toàn cầu, được áp dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp, chế biến thực phẩm và các sản phẩm tiêu dùng.
Tiêu chuẩn Organic áp dụng cho doanh nghiệp nào?
Tiêu chuẩn Organic áp dụng cho các tổ chức, doanh nghiệp, hợp tác xã và cá nhân tham gia sản xuất, chế biến và kinh doanh trong các lĩnh vực:
- Trồng trọt: Rau, củ, quả, cây ăn trái, cây công nghiệp.
- Chăn nuôi: Gia súc, gia cầm, ong, các sản phẩm từ chăn nuôi.
- Nuôi trồng thủy sản: Cá, tôm, nghêu, sò và các sản phẩm thủy sản khác.
- Chế biến thực phẩm: Các sản phẩm chế biến từ nguyên liệu hữu cơ như sữa, nước ép, thực phẩm đóng gói.
- Mỹ phẩm và dược phẩm: Các sản phẩm làm từ nguyên liệu hữu cơ.
2. Cấu trúc Tiêu chuẩn Organic và các yêu cầu chi tiết
Tiêu chuẩn Organic được xây dựng dựa trên các nguyên tắc sản xuất hữu cơ, bao gồm các yêu cầu chi tiết nhằm đảm bảo sản phẩm an toàn, bền vững và có trách nhiệm với môi trường.
Cấu trúc và các điều khoản chính
- Quản lý đất và nước (Soil and Water Management):
- Sử dụng phân bón hữu cơ, phân xanh, phân chuồng ủ hoai mục.
- Không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu tổng hợp và các chất độc hại.
- Bảo vệ nguồn nước và đất, tránh gây ô nhiễm môi trường.
- Quản lý cây trồng (Crop Management):
- Sử dụng giống cây trồng tự nhiên, không biến đổi gen (Non-GMO).
- Áp dụng các biện pháp sinh học và cơ học để kiểm soát sâu bệnh, cỏ dại thay vì sử dụng hóa chất.
- Quản lý chăn nuôi (Livestock Management):
- Động vật phải được nuôi dưỡng trong điều kiện tự nhiên, không sử dụng hormone tăng trưởng hoặc kháng sinh.
- Thức ăn cho động vật phải là thức ăn hữu cơ, không chứa hóa chất hoặc GMO.
- Quản lý nuôi trồng thủy sản (Aquaculture Management):
- Không sử dụng hóa chất, kháng sinh hoặc thức ăn công nghiệp trong nuôi trồng thủy sản.
- Đảm bảo môi trường nước sạch và bền vững.
- Chế biến và đóng gói (Processing and Packaging):
- Nguyên liệu phải được chế biến theo phương pháp hữu cơ, không sử dụng chất bảo quản hoặc phụ gia hóa học.
- Bao bì phải thân thiện với môi trường, không gây ô nhiễm.
- Truy xuất nguồn gốc (Traceability):
- Ghi chép và lưu trữ thông tin về quá trình sản xuất, chế biến và vận chuyển.
- Đảm bảo sản phẩm có thể truy xuất nguồn gốc rõ ràng từ khâu sản xuất đến tiêu thụ.
- Chứng nhận và kiểm tra (Certification and Inspection):
- Doanh nghiệp phải được kiểm tra và chứng nhận bởi các tổ chức chứng nhận hữu cơ uy tín.
3. Tại sao doanh nghiệp nên áp dụng Tiêu chuẩn Organic?
- Đáp ứng nhu cầu thị trường:
- Người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng các sản phẩm hữu cơ vì tính an toàn và thân thiện với môi trường.
- Nâng cao giá trị sản phẩm:
- Sản phẩm đạt chứng nhận Organic có giá trị cao hơn trên thị trường, dễ dàng tiếp cận các chuỗi siêu thị, cửa hàng tiện lợi và xuất khẩu.
- Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững:
- Áp dụng Organic giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và phát triển sản xuất bền vững.
- Tuân thủ pháp luật và tiêu chuẩn quốc tế:
- Tại Việt Nam:
- Nghị định 109/2018/NĐ-CP: Quy định về nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam.
- Luật An toàn thực phẩm 2010: Yêu cầu sản phẩm nông nghiệp phải đảm bảo an toàn thực phẩm.
- Các yêu cầu pháp luật khác.
- Trên thế giới:
- Các tiêu chuẩn Organic quốc tế như USDA Organic, EU Organic, JAS Organic giúp doanh nghiệp dễ dàng xuất khẩu sản phẩm.
- Tại Việt Nam:
- Tăng khả năng cạnh tranh:
- Doanh nghiệp áp dụng Organic có lợi thế cạnh tranh trên thị trường, đặc biệt là trong các lĩnh vực xuất khẩu nông sản và thực phẩm.
- Hỗ trợ phát triển bền vững:
- Góp phần xây dựng chuỗi cung ứng bền vững và bảo vệ quyền lợi người lao động.
4. Doanh nghiệp cần làm gì để đạt Tiêu chuẩn Organic?
Để đạt được chứng nhận Organic, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Đánh giá hiện trạng
- Phân tích các quy trình sản xuất hiện tại và xác định những điểm không phù hợp với tiêu chuẩn Organic.
Bước 2: Lập kế hoạch và thiết lập hệ thống
- Xây dựng kế hoạch sản xuất phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn Organic.
- Thiết lập hệ thống quản lý, bao gồm ghi chép và lưu trữ thông tin về quá trình sản xuất.
Bước 3: Đào tạo và nâng cao nhận thức
- Đào tạo người lao động và quản lý về các yêu cầu của tiêu chuẩn Organic, bao gồm an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và an toàn lao động.
Bước 4: Thực hiện và vận hành hệ thống
- Áp dụng các quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn Organic.
- Theo dõi và ghi nhận dữ liệu để đảm bảo tuân thủ các yêu cầu.
Bước 5: Đánh giá và cải tiến
- Thực hiện đánh giá nội bộ để kiểm tra sự tuân thủ.
- Xem xét của lãnh đạo để xác định các cơ hội cải tiến.
Bước 6: Đăng ký chứng nhận
- Lựa chọn tổ chức chứng nhận uy tín để thực hiện đánh giá và cấp chứng nhận Organic.